خودپنداره

هر فرد در ذهن خود، تصویری از خویشتن دارد، به عبارت دیگر؛ ارزشیابی کلی فرد از شخصیت خویش را خودپنداره یا خود انگاره می نامند. این ارزشیابی ناشی از ارزشیابی های ذهنی است که معمولا از ویژگی های رفتاری خود به عمل می آوریم. در نتیجه خودپنداری ممکن است مثبت یا منفی باشد (تقی زاده، 1379: 21). مفهوم خود به صورت سازمانی دینامیک، نخستین بار به وسیله لکی مطرح شد. به نظر او رفتار آدمی تظاهر و انگیزه ای است که هدف آن ثبات خود در اوضاع ناپایدار می باشد. به طور خلاصه، می توان گفت: خودپنداری، چارچوبی شناختی است که به واسطه آن به سازمان بندی آنچه درباره خویش می دانیم می پردازیم و اطلاعاتی را که به خود مربوط می شوند، بر پایه آن پردازش می کنیم. این قبیل (طرحواره خود)در برگیرنده مولفه های خاص نیز می باشد که در نقش گرایش های شخصیت عمل می کند. سه مورد از این مولفه ها عبارتند از: تفاوت های فردی در شیوه ارزشیابی خود، باور کردن خود برای تلاش در جهت دستیابی به اهداف مطلوب، و علاقه نشان دادن به میزان اثر گذاشتن بر روی دیگران از طریق رفتارهای خود (تقی زاده، 1379: 23).

اهمیت مفهوم خود و خودپنداره

شخصیت مجموعه منظم، متکامل و نسبتا ثابت خصایص و رفتارهای بدنی، عقلی و اجتماعی فرد است که او را از دیگران متمایز می سازد و موجب ناسازگاری او با محیط به ویژه محیط اجتماعی می شود (شعاری نژاد، 1381: 298). به باور اندیشمندان، قسمت عمده ویژگی های شخصیتی، منش و خصوصیات رفتاری هر فرد به تصویری که از خود در ذهن دارد- یعنی انگاره وی بستگی دارد (ستوده، 1381: 253).

منابع فارسی

-اتکینسون، ریتال. و همکاران (1378). زمینة روان شناسی هیلگارد، ج 1 ترجمة گروه مترجمان زیر نظر محمد نقی براهنی، تهران: انتشارات رشد.

-باقري، ا. (1383). رابطه كيفيت زناشويي با موقعيت اقتصادي، حمایت اجتماعي. فصلنامه خانواده و پژوهش، پژوهشكده اولياء و مربيان، سال اول، شماره6.

-بریری، ماهرخ (1384). بررسی رضایت شغلی و صفات شخصیت در افسران پلیس دانشگاه آزاد اسلامی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

-بشريه، حسين(1378). جامعه شناسي سياسي تهران، نشر ني.

-به پژوه،احمد؛خانجاني،مهدي؛حيدري،محمد، و شکوهي يکتا،محسن،(1386).بررسي اثربخشي آموزش مهارت هاي اجتماعي بر عزت نفس دانش آموزان نابينا.مجلات پژوهش در سلامت روان شناختي، دانشگاه تربيت معلم تهران: قطب علمي روان شناسي استرس، دوره اول، شماره سوم.

-پرتو عین الدین، مسلم .(1387). رابطۀ حمایت اجتماعی ادراک شده، حرمت خود و افسردگی در دانش آموزان دورۀ متوسطه شهر تهران، پایان نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

-تيرگري، ع.؛ اصغرنژاد، ع. ا.؛ بيان زاده، س.ا. و عابدين،ع. ر.(1385). مقايسه سطح هوش هيجاني. ورضامندي زناشويي و رابطه ساختاري آنها در زوجين ناسازگار و سازگار شهرستان ساري. مجله دانشگاه علوم پزشكي مازندران، دوره شانزدهم، شماره 55.

-حكيمي جوادي، س.؛ نامداري، م.؛ شريف عسگري، ف. و اسلامي دهكردي، م. (1388). بررسي ارتباط بين انگيزش پيشرفت و رضايت شغلي كاركنان سازمان آب و فاضلاب استان تهران. مجموعه مقالات دومين همايش سراسري دانشجويي مشاوره، رشد و پويايي دانشگاه الزهرا (س).

-زندي پور، طيبه و مومني جاويد، مهرآور (1390). بررسي رابطه رضايت زناشويي و رضايت شغلي در كاركنان شركت آب و فاضلاب استان تهران. فصلنامه مشاوره شغلي و سازماني، دوره سوم / شماره 7 / تابستان 1390.

-شکرکن،حسين و نيسي،عبدالکاظم ،(1373). تاثير عزت نفس بر عملکرد دانش آموزان پسر و دختر دبيرستاني. مجلات علوم تربيتي و روان شناسي، دانشکده ي علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز، چاپ اول،شماره ي اول.

منابع انگليسي

-Kaplan,H.I and Sadock,B.I(1991).Comparehensive glossary of Psychiatry and Psyc.logy .New York: Williams and wilkins

-Bandura, A. (1977). Self-efficacy. In V.S. Ram chaudram (Ed). Encychopedia of human behavior, 1, 71- 81.

-Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

-Byrne, B. M., & Shavelson, R. J. (1986). On the structure of adolescents self-concept. Journal of Educational Psychology, 78, 474-81

-Schaefer, C., Coyne, J. C., & R. S. Lazarus (1981), "The Health Related Function Social Support", Journal of Behavior Medicine, No 4: 70-96

-Al-Arabi S(2003). Social support, coping methods and quality of life in Hemodialysis patient. PHD Dissertation, Galveston, University of Texas

Bonomi AE, Patrick DL, Bushnell DM and Martin M(2000). Validation of the United States’ version of the world health organization quality of life (WHOQOL) instrument. J Clin Epidemiol; 53(1): 1-12.

-Cohen S.& Wills TA.(2002).stress,social support, and the buffering hypothesis.psychol Bull.98:310-57.

-Hawks SR,Hull ML,Thalman RL,Richins PM (2009).Review of spiritual health: definition ,role,and intervention strategies in health promotion, Am I health promot;9(5):371-8.

-HUNLER,o,s. &Genc,O Z,T,I.(2005).The effect of religiousness on marital satisfaction: Testing the mediator role of marital problem solving between religiousness and marital satisfaction. Contemporary family therapy, 27(1),123-136 .

-Khoshdel Mosa(2009). Relationship between social support and self respect in students of Tabriz

O’Dea, Thomas F;Yinger J.MILTON(1999).five Dilemmas in the institutionalization of religion, journal for the scientific study of religion, VOL.1,no.1,pp.30-410.

مبلغ قابل پرداخت 24,900 تومان